Last Updated:

شرایط از کار افتادگی تامین اجتماعی در سال 1402

وادا

از کار افتاده یعنی چه؟

در قانون تامین اجتماعی، بیمه‌شدگانی که طبق نظر پزشک معالج غیر قابل علاج تشخیص داده می‌شوند، ابتدا تحت خدمات توانبخشی قرار میگیرند.

اما چنانچه پس از انجام‌خدمات توان‌بخشی و اعلام نتیجه توان‌بخشی (یا حتی پس از اشتغال) ‌طبق نظر کمیسیونهای پزشکی (که در ماده ۹۱ قانون تامین اجتماعی به آنها اشاره شده ) مشخص شود که بخشی یا تمام توانائی‌خود را از دست داده باشند به ترتیب زیر با آنها رفتار خواهد شد:

1. اگر حداقل 66% از کارافتاده باشد، ازکارافتاده کلی شناخته می‌شود.

برای این دسته از افراد تفاوت از کار افتادگی با بازنشستگی معنا نداشته و معمولا به اجبار دریافت مستمری بازنشستگی را انتخاب می‌کنند.

ماده 72 این قانون در خصوص مستمری این دسته از افراد بیان می‌کند که میزان مستمری آنها عبارت است از یک سی و پنجم مزد یا حقوق متوسط فرد بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر اینکه این مبلغ از 50 درصد مزد ماهانه وی کمتر و از صد درصد آن بیشتر نباشد.

چنانچه این افراد دارای همسر، فرزند یا افراد تحت تکفل باشند، مستمری آنها بر حسب مورد مقداری افزایش خواهد یافت که در ماده 72 این قانون به آن اشاره شده است.

2. اگر بین 33% ‌تا 66%  و به علت حادثه ناشی از کار ازکارافتاده تشخیص داده شود، از کارافتاده جزئی شناخته می‌شود.

براساس قانون به این دسته از افراد مستمری از کار افتادگی جزئی پرداخت می‌شود که میزان آن عبارت است از حاصل ضرب درصد از کار افتادگی در مبلغ مستمری از کار افتادگی کلی استحقاقی که در ماده 70 قبلا ذکر شده است.

3. اما اگر درجه کاهش قدرت کار بیمه‌شده بین 10% تا 33% ( و بعلت حادثه ناشی از کار) تشخیص داده شود، استحقاق دریافت غرامت نقص مقطوع را خواهد داشت که معمولا میزان آن از دو حالت قبلی کمتر خواهد بود. میزان این غرامت عبارت است از 36 برابر مستمری استحقاقی مقرر شده در ماده 72 این قانون ضرب در درصد از کار افتادگی.

 دلایل و شرایط از کار افتادگی چیست؟

براساس قانون، از کار افتادگی ممکن است به دو دلیل بیماری‌ها یا حوادث رخ دهد که شامل بیماری‌های عادی، غیرعادی و حوادث ناشی از کار و غیر ناشی از کار است. قانون‌گذار در قانون تعریف این دو مفهوم را بیان کرده است.

  • بیماری: بند 7 ماده 2 قانون تامین اجتماعی در این خصوص می‌گوید «بیماری وضع غیرعادی جسمی یا روحی است که انجام خدمات درمانی را ایجاب می‌کند یا موجب عدم توانایی موقت اشتغال به کار می‌شود یا اینکه موجب هر دو در آن واحد می‌شود.
  • حادثه: بند 8 ماده 2 قانون تامین اجتماعی در خصوص حادثه می‌گوید «حادثه از لحاظ این قانون اتفاقی پیش‌بینی نشده که تحت تاثیر عامل یا عوامل خارجی در اثر عمل یا اتفاق ناگهانی رخ می‌دهد و موجب صدماتی بر جسم یا روان بیمه شده می‌گردد.

بیماری‌های از کار افتادگی تامین اجتماعی کدام است؟

در بیماری‌های از کار افتادگی پرونده و وضعیت متقاضی در کمیسیون‌های بدوی یا تجدیدنظر بررسی می‌شود و براساس شدت بیماری یا حادثه به وی از کار افتادگی اعطا می‌شود.

به طور کل هر نوع بیماری یا حادثه‌ای که منجر به کاهش قدرت انجام کار در فرد شود، با تشخیص کمیسیون پزشکی جز لیست بیماری‌های از کار افتادگی تامین اجتماعی محسوب می‌شود. هر چند شدت و میزان بیماری و حادثه نیز در میزان از کار افتادگی تاثیرگذار خواهد بود.

مدارک لازم برای برقراری مستمری از کار افتادگی

بیمه شدگانی که طبق نظریه پزشک معالج به عنوان از کار افتاده کلی معرفی میشوند در صورتی که نظر پزشک معالج توسط کمیسیون پزشکی تأیید شود برای برقراری مستمری از کارافتادگی باید مدارک زیر را به آخرین شعبه تأمین اجتماعی که دریافت کننده حق بیمه آنان است ارائه کنند:

  • نظریه کمیسیون های پزشکی بدوی یا تجدید نظر
  • تصویر شناسنامه بیمه شده و افراد تحت تکفل خویش
  • کارت ملی
  • تصویر سند ازدواج

ازکارافتادگی ناشی از بیماری چه شرایطی دارد؟

ماده ۷۵ قانون تامین‌اجتماعی: بیمه‌شده‌ای که ظرف ۱۰سال قبل از وقوع حادثه غیر ناشی از کار یا ابتلا به بیماری (تاریخ شروع بیماری منجر به ازکارافتادگی) حداقل حق‌بیمه یک‌سال کار را -که متضمن حق‌بیمه ۹۰ روز کار ظرف یک‌سال قبل از وقوع حادثه یا بیماری منجر به ازکارافتادگی است- پرداخت کرده باشد، در صورت ازکارافتادگی، حق استفاده از مستمری ازکارافتادگی کلی غیر ناشی از کار ماهانه را خواهد داشت.

جهت برقراری مستمری ازکارافتادگی غیر ناشی از کار، دو شرط زیر را به‌طور همزمان باید داشته باشید:

۱-دارابودن حداقل یک‌سال (۳۶۵ روز) سابقه پرداخت حق‌بیمه ظرف ۱۰ سال قبل از تاریخ حادثه یا شروع بیماری منجر به ازکارافتادگی

۲-دارابودن حداقل ۹۰ روز سابقه پرداخت حق‌بیمه ظرف یک‌سال قبل از تاریخ حادثه یا شروع بیماری منجر به ازکارافتادگی

تفاوت ازکارافتادگی ناشی از کار و بیماری

برای برقراری مستمری ازکارافتادگی در اثر حادثه ناشی از کار، نیازی به احراز شرایط ماده ۷۵ قانون نیست و حتی اگر یک روز سابقه بیمه داشته باشید، براساس ماده ۶۶ قانون تامین‌اجتماعی، با توجه به میزان تقصیر کارفرما در حادثه منجر به ازکارافتادگی بیمه‌شده، از کارفرما خسارت مطالبه و وصول می‌شود.